Czy pożary instalacji fotowoltaicznych to częste zjawisko?

Statystyk i badań na temat bezpieczeństwa instalacji fotowoltaicznych pojawia się coraz więcej, co ma związek ze wzrastającą popularnością tych systemów, a także większą świadomością samych użytkowników. Jak wynika z danych udostępnionych przez zachodnie państwa, a dokładniej niemiecki instytut badawczy TÜV Rheinland oraz brytyjski BRE National Solar Centre, liczbę pożarów spowodowanych funkcjonowaniem fotowoltaiki określa się w postaci promili. Są to więc bardzo rzadko występujące sytuacje. 

Niemiecka grupa badawcza Fraunhofer ISE w 2020 roku zaktualizowała dane, z których wynika, że w ciągu ostatnich 20 lat w Niemczech odnotowano 350 pożarów, które dotyczyły systemów fotowoltaicznych. Porównując te dane z 1,4 mln wszystkich zamontowanych instalacji w tym kraju, okazuje się, że niebezpieczne przypadki związane z pożarem instalacji fotowoltaicznych to zaledwie 0,006%. 

Należy także dodać, że analiza przyczyn pożarów instalacji fotowoltaicznych wykazała, że najczęściej sytuacje takie są spowodowane używaniem nieatestowanych komponentów oraz nieodpowiednim montażem wykonanym przez niedoświadczone osoby.

Jak się uchronić przed pożarem instalacji fotowoltaicznej?

Mimo że pożary systemów fotowoltaicznych nie są częstym zjawiskiem, warto wiedzieć, jakie są dokładne przyczyny tych sytuacji oraz jak się skutecznie przed nimi uchronić.

Jakość komponentów użytych do wykonania instalacji fotowoltaicznej

Najlepiej zacząć od wyboru jakościowych i atestowanych elementów wykorzystywanych do wykonania instalacji fotowoltaicznej, które charakteryzują się odpowiednimi zabezpieczeniami:

• przekształtniki DC/AC montowane są w miejscach, gdzie brakuje odpowiedniej wentylacji i temperatury;

• złączki MC4 charakteryzujące się najwyższą jakością wykonania i montowane przy użyciu narzędzi polecanych przez producenta, prowadzone w metalowych kanałach kablowych;

• moduły fotowoltaiczne należy sprawdzić pod względem wad fabrycznych;

• skrzynki rozdzielcze DC muszą być wyprodukowane z uwzględnieniem maksymalnych prądów roboczych;

• dodatkowe elementy instalacji muszą zawierać połączenia wyrównawcze macierzy modułów oraz ochronę odgromową i przepięciową, dodatkowo metaliczne elementy konstrukcji montażowej powinny być zaopatrzone w uziemienie robocze.

Fot. źródło: Wysokiej jakości panele fotowoltaiczne sprawdzonych producentów: https://swatt.pl/pl/59-panele-fotowoltaiczne

Odpowiednie zabezpieczenie paneli podczas transportu

Odpowiednie zabezpieczenie paneli fotowoltaicznych i komponentów podczas transportu to bardzo istotna kwestia. Uszkodzone elementy mogą być przyczyną problemów, w tym związanych z ryzykiem pożaru. Zanim kupisz wszystkie komponenty, upewnij się, że będą porządnie zabezpieczone. Sprawdzeni dostawcy zagwarantują również prawidłowe zabezpieczenie paneli fotowoltaicznych w trakcie transportu. 

Zachowanie wszelkich zasad podczas montażu oraz stosowanie odpowiednich narzędzi

Przyczyny pożarów instalacji fotowoltaicznej powstają najczęściej przez niewłaściwy montaż, rzadziej są to czynniki atmosferyczne. Do najczęstszych przypadków należą:

• błędy powstałe podczas zabezpieczenia instalacji, takie jak niewłaściwy dobór przewodów, słabej jakości wtyczki lub brak zabezpieczeń w postaci wyłączników czy bezpieczników;

• zwarcie instalacji lub paneli fotowoltaicznych wynikające najczęściej z niewłaściwie dobranych bezpieczników lub słabej jakości komponentów;

• próba rozłączenia instalacji fotowoltaicznej, która została niepoprawnie wykonana;

• wyładowanie atmosferyczne w postaci uderzenia pioruna.

Fot. Montaż instalacji fotowoltaicznej zgodny z zasadami i dokumentacją / Źródło: Gustavo Fring, Pexels.

Jak zabezpieczyć się od pożaru instalacji fotowoltaicznej na etapie montażu?

Przede wszystkim należy wybrać odpowiednią firmę, której montażyści znają obowiązujące aktualnie zasady postępowania oraz mają właściwe uprawnienia (SEP typu D i E oraz dodatkowo Certyfikat Instalatora Mikroinstalacji OZE). Zobowiązani są oni do zapewnienia pełnej dokumentacji technicznej. 

W roku 2020 zaczęła obowiązywać ustawa o zmianach w prawie budowlanym. Wg. jej zasad konieczne jest uwzględnianie przez projektanta instalacji indywidualnych zabezpieczeń przeciwpożarowych dla systemu fotowoltaicznego powyżej 6 kWp montowanego na budynku. Projektant musi mieć uprawnienia budowlane do projektowania instalacji urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych. 

Dodatkowym zabezpieczeniem jest także regularnie wykonywany serwis instalacji fotowoltaicznej przeprowadzany przez doświadczonych serwisantów oraz zakup ubezpieczenia od ryzyka wystąpienia pożaru.

Czy fotowoltaika jest bezpieczna? 

Dbałość o wyżej wymienione aspekty, zarówno na etapie wyboru komponentów instalacji, jak i firmy zajmującej się montażem zapewni bezpieczne użytkowanie systemu w późniejszym czasie. Nie można także zapomnieć o regularnym serwisie.

Partnerem artykułu jest hurtownia z asortymentem fotowoltaicznym Swatt.pl / Fot. Tytułowa: Gustavo Fring, źródło: Pexels.