Dzisiaj jest: 19.3.2024, imieniny: Aleksandryny, Józefa, Nicety

Handel emisjami CO2

Dodano: 8 lat temu Czytane: 5811 Autor:
Redakcja poleca!

Handel emisjami CO2 to jeden ze sposobów ograniczania produkcji zanieczyszczeń uwalnianych do atmosfery głównie przez zakłady przemysłowe.

Handel emisjami CO2
Czym jest handel emisjami CO2
Handel emisjami CO2 ma miejsce w krajach, które zdecydowały się na podpisanie i ratyfikowanie Protokołu z Kioto. Polega on na tym, że specjalnie do tego powołane instytucje przydzielają zakładom produkcyjnym uprawnienia do emisji CO2 (jedno uprawnienie pozwala na emisję 1 tony CO2 do atmosfery). Zakłady, które nie wykorzystają w całości swoich uprawnień (np. w wyniku modernizacji zakładu) mogą je sprzedać zakładom, które wykorzystały już wszystkie swoje uprawnienia. Z roku na rok uprawnień przyznawanych jest coraz mniej, zatem ich cena rynkowa wzrasta co mobilizuje producentów do modernizacji swoich fabryk.

Historia handlu emisjami zanieczyszczeń
Pierwsze próby wyeliminowania szkodliwych związków z powietrza, za pomocą regulacji prawnych, zostały podjęte w Stanach Zjednoczonych w latach 70. XX wieku. W roku 1982, za prezydentury Ronalda Reagana, wprowadzono pionierski program regulacji poziomu zanieczyszczenia za pomocą handlu emisjami tetraetyloołowiu. Związek ten był wówczas powszechnie stosowany jako składnik benzyny. Eksperyment zakończył się pełnym sukcesem już po pięciu latach. W tym czasie udało się całkowicie wyeliminować tetraetyloołów z procesu produkcji benzyny. Ponadto okazało się, że koszty poniesione w związku z tym przez gospodarkę, były znacznie niższe niż początkowo zakładano. Niemniej jednak, na kolejne sukcesy trzeba było poczekać wiele lat. Dopiero w 1990 roku udało się podpisać kolejną ustawę regulującą emisję zanieczyszczeń. Stało się tak w wyniku działań grupy ekspertów znanej jako Project88. Dzięki ich staraniom w Kongresie Stanów Zjednoczonych doszło do porozumienia między republikanami i demokratami, a jego efektem było wprowadzenie handlu emisjami związków powodujących kwaśne deszcze.

Regulacje dotyczące ograniczenia emisji CO2 po raz pierwszy pojawiły się w Protokole z Kioto w grudniu 1997 roku, ale na jego wejście w życie trzeba było poczekać aż do 16 lutego 2005 roku, bowiem dopiero trzy miesiące wcześniej (4 listopada 2004 roku), został on ratyfikowany przez Rosję i zyskał status prawa międzynarodowego. Aktualnie członkami Protokołu z Kioto są 192 państwa. Co ciekawe, protokół został podpisany przez Stany Zjednoczone, ale nie został przez nie ratyfikowany.
 
Światowa emisja CO2 - mapa
Światowa emisja CO2 - mapa (źródło: wikipedia.org)

Handel emisjami CO2 w Polsce
Polska obecnie jest członkiem protokołu z Kioto, a handel emisjami unormowany jest przez ustawę z dnia 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji. Ustawa ta jest wynikiem członkostwa Polski w Unii Europejskiej i wynikającej z tego konieczności dostosowania prawa krajowego do unijnego (w tym przypadku była to dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu i Rady Europy).

W Polsce między innymi na podstawie zobowiązań przyjętych w konkluzjach Rady Europejskiej z 8–9 marca 2007 roku dotyczących ograniczenia emisji GC o 20% do 2020 r., poprawy efektywności energetycznej o 20% do 2020 r. oraz zwiększenia udziału produkcji energii ze źródeł odnawialnych jako celu na poziomie 20% do roku 2020., Polityki Ekologicznej Państwa, Polityki Energetycznej Państwa, Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007–2015 oraz dyrektywy UE nr 2004/8/WE z 11 lutego 2004 roku w sprawie wspierania Kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe na rynku wewnętrznym energii, w lipcu 2008 roku Rada Ministrów określiła Krajowy Plan Rozdziału Uprawnień do Emisji Dwutlenku Węgla na lata 2008-2012. Ustalono w nim ogólną liczbę uprawnień przyznaną na ten okres na poziomie 1 042 576 975.

Na uwagę zasługuje fakt, że na terenie Unii Europejskiej obrót uprawnieniami może odbywać się między dowolnymi krajami należącymi do wspólnoty. Dlatego Polska odegrała specyficzną rolę w handlu emisjami dwutlenku węgla. Stało się tak ponieważ, zgodnie z protokołem, Polska miała ograniczyć emisję CO2 o 6% w stosunku do poziomu z 1988 roku. Jak się, jednak okazało, w wyniku transformacji ustrojowej i radykalnej zmiany struktury przemysłu, do roku 2001, emisja uległa redukcji aż o 33%. Spowodowało to ograniczenia w przyznaniu Polsce limitów uprawnień. Decyzję tę tłumaczono tym, że dysponując tak dużą nadwyżką uprawnień, Polscy przemysłowcy „rzucą” na rynek europejski ogromną ich ilość w niewielkiej cenie, a takie zjawisko mogłoby prowadzić do wykupu uprawnień przez kraje o mniejszych limitach. To z kolei wywołałoby konsekwencje w postaci braku motywacji do modernizacji zakładów przemysłowych w tych państwa i w rezultacie poziom emisji dwutlenku węgla nie zmieniłby się jedynie nieznacznie.

Aktualne trendy
Mimo, iż Protokół z Kioto wygasł z dniem 31 grudnia 2012 roku, to Unia Europejska dobrowolnie przedłużyła obowiązek ograniczania zanieczyszczenia środowiska poprzez handel emisjami CO2 do 31 grudnia 2020 roku. Takie same zobowiązania zostały podjęte także przez niektóre kraje europejskie niezrzeszone we wspólnocie, tj. Norwegię, Islandię, Monako, Szwajcarię i Liechtenstein.
Źródło: zdjęć flickr.com
Polecane